Warsztaty edukacyjne – wymiana matek pszczelich
18 lipca 2018
W Pasiece Edukacyjnej „Skrzydlaci przyjaciele”, której ambasadorem jest firma Tim S.A. spotkali się początkujący pszczelarze, aby porozmawiać o sposobach wymiany matek pszczelich. Ule stacjonujące w Śląskim Ogrodzie Botanicznym posłużyły młodym pszczelarzom do wypróbowania kilku sprawdzonych sposobów.
Matki pszczele
Pszczela królowa, w przeciwieństwie do pszczoły robotnicy żyje 40 razy dłużej. Potrafi dożyć nawet i 5-6 lat. Z wiekiem staje się jednak coraz mniej „produktywna”. Współczestna gospodarka pasieczna zalece wymianę matek pszczelich co dwa lata. Gwarantuje to odpowiednią ilość składanych jaj, dużą siłę rodziny, a co za tym idzie, większe szanse na udane przezimowanie roju.
Matka pszczela ze świtą
Metody wymiany matek
W skrócie możemy wymienić kilka popularnych metod, którymi posługują się pszczelarze w trakcie wymiany matek:
- Podanie matki do rodziny osieroconej
Zabieramy starą matkę lub robimy odkład ze starą matką. Zostawiamy pośrodku gniazda szerszy odstęp. Po tygodniu nie ma czerwiu otwartego, a pszczoły utworzyły dużą ilość mateczników ratunkowych. Zrywamy mateczniki i zawieszamy klateczkę z nową matką pośrodku gniazda.
- Podmiana klateczek
Łapiemy starą matkę do klateczki i zawieszamy ją pośrodku gniazda. Po 1-3 dniach zabieramy klateczkę ze starą matką, a nową zabezpieczoną klateczkę zawieszamy w jej miejscu. Po 3 dniach sprawdzamy gniazdo i usuwamy mateczniki ratunkowe. Odblokowujemy klateczkę, umożliwiając pszczołom wygryzienie z niej ciasta. Nowa matka zostanie uwolniona z klateczki po 2-3 dniach.
- Pod kołpak
Potrzebujemy nową czerwiącą matkę oraz kołpak do podawania matek. Osieracamy rodzinę i po 5-7 dniach przeglądamy ramki. Usuwamy mateczniki ratunkowe. Wyciągamy ramkę pracy, aby pośrodku gniazda stworzyć odstęp szerokości jednej ramki. Odnajdujemy ramkę, z której właśnie wygryza się czerw. Zmiatamy z niej pszczoły. Bierzemy do ręki kołpak, a drugą odsuwamy zamknięcie klateczki z matką. Wypuszczamy matkę na plaster z wygryzającym się czerwiem. Zamykamy ją pod kołpakiem. Ramkę wkładamy w środek gniazda, tak aby była w odstępie między ramkami. Pszczoły wygryzające się akceptują matkę, ponieważ nie znają innej. Przez otwory w kołpaku komunikują się z pozostałymi pszczołami w rodzinie, roznosząc zapach nowej królowej. Przeważnie po kilku dniach pszczoły wygryzają wosk pod kołpakiem wypuszczając matkę. Sprawdzamy po 3 dniach czy matka wyszła już spod kołpaka. Jeśli nie, otwieramy zawleczkę odgrodową umożliwiającą przechodzenie pojedynczych pszczół.
- Przez odkład
Tworzymy niewielki odkład bez starej matki. Przekładamy ramkę z pokarmem oraz dwie ramki z czerwiem krytym. Podajemy ciasto do odkładu. Sprawdzamy odkład po 2 dniach, zrywamy mateczniki. Podajemy klateczkę z matką jednodniową lub matecznikiem na wygryzieniu. Zostawiamy odkład na min 2 tygodnie, umożliwiając matce wylot na lot godowy. Co kilka dni sprawdzamy czy matka wróciła z lotu. Po dwóch tygodniach sprawdzamy czy matka rozpoczęła czerwienie. Jeśli matka już czerwi możemy w każdej chwili usunąć matkę z rodziny macierzystej i połączyć dwie rodziny.
