Jak pszczoły ustalają role w ulu?
22 października 2020
Zapewne myślicie, że rodzina pszczela – jak przystało na monarchię pod rządami pszczelej królowej – ściśle określa funkcje poszczególnych pszczół? Można powiedzieć, że TAK i NIE…
Owszem pszczoły wykonują ściśle określone role społeczne w ulu, jednak nie wykonują ich przez całe życie. Można powiedzieć, że nie dokonują wyboru swojej roli. Rola ta nie jest też odgórnie nadana przez królową, czy też społeczność ula. Funkcje społeczne określa ich wewnętrzny „zegar biologiczny”. Można powiedzieć, że „awansują” jak w korporacji. Im pszczoła staje się starsza, tym bardziej „odpowiedzialne” role ma do wykonania. Najmłodsze pszczoły zajmują się sprzątaniem komórek plastra, sprzątaniem ula, wypacaniem wosku i wychowywaniem potomstwa (karmieniem mleczkiem pszczelim) oraz przetwarzaniem pokarmu (nektaru i pyłku). Wraz z wiekiem przejmują kolejne role, takie jak: obrona ula, poszukiwanie i zbieranie pożywienia, zbieranie propolisu oraz wody.
Wraz ze zmianą roli zmienia się biochemia mózgu pszczoły, a w szczególności stężenie i miejsce występowania dwóch specyficznych białek. Naukowcy z Uniwersytetu w Arizonie sprawdzają, czy ten proces da się odwrócić i wykorzystać w leczeniu chorób związanych z demencją.
Okazało się, że usuwając z ula wszystkie młode pszczoły, które opiekowały się larwami, rolę tę przejęła część starszych osobników. Można powiedzieć, że je to „odmłodziło”. Wiek pszczół określa się na podstawie ich zdolności do uczenia się nowych rzeczy. Już po dziesięciu dniach zajmowania się młodymi przez starsze pszczoły ich umiejętności w tym zakresie znacząco się poprawiły, jednocześnie zmieniła się struktura biochemiczna mózgu pszczół, w szczególności ilość pewnego białka, występującego również u ludzi.
Warsztaty
Aby zobaczyć na własne oczy jak wygląda życie społeczne w pszczelim ulu, zapraszamy na zajęcia edukacyjne Pasieki Edukacyjnej „Skrzydlaci przyjaciele”, której ambasadorem jest firma TiM S.A. W stroju pszczelarskim, pod opieką pszczelarza można wówczas zajrzeć do ula i porozmawiać na temat funkcji społecznych jakie pełnią pszczoły w ulu.
Żródło: Fundacja Greenpeace Polska http://www.greenpeace.pl/
